Balarılarının Yavru Arılara Uyguladığı Bakım, Bilim..

Balarıları 2-3 santim boyları ve birkaç gram ağırlıklarıyla yeryüzünde yaşam için sanılandan fazlasıyla önemli bir yere sahiptir. Yirmi bin türden oluşan ve birkaç familyaya sahip olan arılar, hayvanlar dünyasındaki en iddialı mühendislik ve mimarlık bilgisine sahip, sosyal hayatları ile diğer pek çok canlıdan ayrılan, aralarındaki iletişim ile bilim adamlarını hayrete düşüren canlılardır.

Balarıları koloniler halinde ağaç kovuklarında veya benzeri kapalı mekanlarda yaptıkları yuvalarda yaşarlar. Bir arı kolonisi; bir kraliçe, birkaç yüz erkek ve 10 bin ila 80 bin kadar işçi arıdan oluşur. Görünüş olarak birbirinden farklı olan bu arılardan kraliçe arı ve işçi arılar dişidir.

Arıların büyüme ve gelişme aşamaları son derece ilginçtir. Arı yavruları, sırasıyla larva ve pupa evrelerini tamamlayarak erişkin hale gelirler. Kraliçe arının yumurtaları bırakması ile başlayan bu dönem boyunca arı yavrularına son derece özenli ve dikkatli bir bakım uygulanır.

Kraliçe Arının Yumurtlaması İçin Özel Hücreler

Arı kovanlarındaki yavruların bütün sorumluluğu işçi arılara aittir. İşçi arılar öncelikle kraliçenin yumurtlaması için peteklerin içinde özel olarak belirlenmiş bir bölgede kuluçka hücreleri hazırlarlar. Bu hücrelere yumurtlamak için gelen kraliçe arı, hücrenin temizliğini ve uygunluğunu kontrol ettikten sonra her peteğe birer yumurta bırakarak ilerler.

Yumurtaların gelişimi için gerekli olan şartların sağlanmasından, yumurtadan çıkacak larvaların ihtiyaçları olan besin maddelerinin temin edilmesine, hücre sıcaklıklarının sabit tutulmasından, özel hücre kontrollerine kadar pek çok şey özel olarak ayarlanır. İşçi arılar, son derece akılcı metotlar kullanarak larvalara çok dikkatli bir bakım uygularlar.

Dadı Arıların, Yumurtadan Çıkan Larvalara Uyguladığı Beslenme Programı

Kraliçe arının büyük bir hassasiyetle hücrelere yerleştirdiği arı yumurtaları yaklaşık 3 gün içinde gelişirler. Bu sürenin sonunda hücrelerden beyaz kurtçuk şeklindeki arı larvaları çıkar. Yumurtadan çıkan bu canlıların gözleri, kanatları ve bacakları yoktur. Dış görünüş olarak balarısına hiç benzemezler.

İşçi arılar bu yeni doğmuş larvaları son derece dikkatli ve özenli bir şekilde beslerler. Öyle ki tek bir larvanın büyüme dönemi boyunca yaklaşık 10.000 kere işçi arılar tarafından ziyaret edildiği tespit edilmiştir. Larvalar yumurtadan çıktıktan sonraki ilk üç günleri boyunca arı sütü ile beslenirler. Larva dönemi arıların sürekli beslendikleri ve beden olarak en çok geliştikleri dönemdir. Arı larvaları bu dönemdeki düzenli beslenme sonucunda 6 gün içerisinde ilk ağırlıklarının 1500 katına kadar ulaşırlar.

Kovanda bulunan binlerce larvaya karşılık bir o kadar da dadı işçi arı vardır. Sürekli hareket halinde olan bu dadı arılar yumurtaları ve larvaları kolaylıkla kontrol altında tutarlar. Kovanda binlerce arı larvası olmasına ve bu larvaların beslenme şekillerinin günlere göre değişiklik göstermesine rağmen hiç karışıklık çıkmaz. Larvaların hangisinin kaç günlük olduğu, hangisinin ne ile besleneceği gibi detaylar işçi arılar tarafından hiç atlanmaz.

Bu son derece şaşırtıcıdır, çünkü hücrelerde kraliçe arı tarafından farklı dönemlerde bırakılan ve farklı büyüklüklere sahip olan pek çok yumurta vardır. Ve yavru arılar özellikle larva döneminde kaç günlük olduklarına göre bir beslenme programına tabi tutulurlar. Buna rağmen dadı arılar larvaları beslemede bir problem yaşamazlar.

Larvaların 7. Gününde Gerçekleşen Şaşırtıcı Olay

Arı kovanındaki özel hazırlanmış peteklerde büyümeye devam eden larvaların yedinci günlerinde şaşırtıcı bir olay gerçekleşir. Larva yemek yemeyi keser ve bakıcı arılar larvanın bulunduğu hücrenin ağzını mumdan yapılmış, hafif kubbeli bir kapak ile tamamen kapatırlar. Bu sırada larva da kendi ürettiği bir madde ile bulunduğu odanın içinde etrafına koza örerek kendini buraya adeta hapseder.

Arı larvaları bu şekilde pupa evresine bir geçiş yaparlar. Burada dikkatle incelenmesi gereken noktalardan biri, koza örülen maddenin yapısıdır.

Arı Larvalarının Koza Ördükleri İpeğin Kusursuz Formülü

Arı larvalarının kafalarında bulunan çift taraflı ipek bezleri sayesinde ürettikleri bu maddenin özelliği; hava ile temasa geçmesinden kısa bir süre sonra sertleşmesidir. Diğer bir özelliği ise içerdiği "fibroin" isimli protein sebebiyle kuvvetli bir bakteri öldürücü ve enfeksiyon önleyici etkisi olmasıdır. Arılar üzerinde araştırma yapan bilim adamları, bu canlıların ördükleri koza sayesinde larvaların mikroplardan korunduklarını tahmin ediyorlar. Kozanın örülmesinde kullanılan ağ, farklı kimyasal maddelerin belirli oranlarda karışımından oluşuyor.

Arı larvalarının koza ördükleri bu ipeğin formülü her arıda aynı şekilde üretilir. Ayrıca arı larvaları bu karmaşık yapılı maddeyi her zaman değil, sadece ihtiyaçları olan büyüme dönemlerinde üretmeye başlarlar.

İpeğin oluşumu bir arının yumurtadan çıkıp, uçabilir hale gelmesi için gerekli olan pek çok mekanizmadan sadece bir tanesidir. Larvanın arıya dönüşebilmesi için bütün mekanizmaların aynı anda bir bütünlük içinde çalışması gereklidir.

Ve bu durumun yegane açıklaması ise, tüm ayrıntıların Allah tarafından yaratıldığı gerçeğidir. Allah tüm diğer canlılar gibi arıları da sahip oldukları etkileyici yeteneklerle birlikte yaratmıştır. Rabbimiz balarılarına ihtiyaçlarının çok üzerinde miktarlarda bal üretme gayreti ilham ederek bu minik canlıları insanların hizmetine vermiştir.

Dikkat edilirse balarılarının kovanlarının temizliğinden, larvalara titizlikle dadılık yapmalarına kadar tüm hareketlerine üstün bir akıl ve bilinç hakimdir. Tecelli eden bu akıl Allah'a aittir. Yoksa bu bilinç arıların kendilerine ait olan bir özellik değildir.

Allah Kuran'da balarılarıyla ilgili ayetlerinde, bu canlıların yaptıkları tüm hareketlerin, gösterdikleri bilinçli davranışların Kendi ilhamıyla gerçekleştiğini bildirmektedir. Arıların sahip oldukları bu yetenekler, kullarına karşı sonsuz şefkat ve merhamet sahibi yüce Rabbimizin bizlere sunduğu yaratılış delilerinden sadece bir tanesidir.

'Rabbin balarısına vahyetti: Dağlarda, ağaçlarda ve onların kurdukları çardaklarda kendine evler edin. Sonra meyvelerin tümünden ye, böylece Rabbinin sana kolaylaştırdığı yollarda yürü-uçuver. Onların karınlarından türlü renklerde şerbetler çıkar, onda insanlar için bir şifa vardır. Şüphesiz düşünen bir topluluk için gerçekten bunda bir ayet vardır.' (Nahl Suresi, 68-69)